تنظیمات
قلم چاپ اندازه فونت
نسخه چاپی/شهر کتاب
تاریخ : دوشنبه 7 آذر 1401 کد مطلب:30950
گروه: گفت‌وگو

روایت دشتی از ترجمه آثار نویسندگان خارجی که در ایران معرفی نشده‌اند

حمید دشتی معتقد است در حوزه ادبیات نمایشی به‌خاطر فضایی که وجود دارد، اصولا ترجمه شغل نیست و درآمدزایی ندارد.

هنرآنلاین: این مترجم که کتاب «بلک‌برد» نوشته‌ دیوید هروئر را در انتشارات مروارید در دست چاپ دارد به هنرآنلاین گفت: این نمایشنامه که جوایز زیادی هم گرفته درباره مردی است که به‌خاطر گناهی که انجام داده، ۲۵ سال زندانی بوده و پس از آزادی می‌خواهد درباره این اتفاق صحبت کند. این نویسنده اسکاتلندی نخستین بار با این متن در ایران معرفی می‌شود.

او با این توضیح که نمایشنامه «ترکه» نوشته مارک ریون هیل را برای انتشار به نشر کتاب‌دیدآور سپرده، افزود: این کتاب درباره یک معلم بازنشسته است که تصمیم دارد به پاس سال‌ها فعالیتش جشن بگیرند، غافل از این که او در جوانی بچه‌های نسل قبل‌تر را با ترکه می‌زده است. اما خودش در عصر حاضر دیگران را از این کار منع می‌کند. بچه‌های نسل جدیدتر که پی برده‌اند او چه برخوردی با بچه‌ها داشته، جلوی خانه‌اش اعتصاب می‌کنند و حاضر نیستند مراسمی برای این آدم برگزار شود. این اثر به‌نوعی نقد تنبیه بچه‌ها در مدارس انگلیس در دهه ۶۰ و ۷۰ است.

دشتی همچنین درباره ترجمه چند نمایشنامه‌ای که در نیمه‌ اول سال ۱۴۰۱ نشر یافتند، اظهارداشت: «خلبان امریکایی» دیوید گریگ را نشر کتاب‌دیدآور منتشر کرد. خلبان امریکایی‌ای در روستایی گرفتار می‌شود و هواپیمایش سقوط می‌کند. فضای نمایشنامه به سوتفاهم‌های نگاه مردم خاورمیانه به غرب و همین‌طور نگاه غرب به خاورمیانه برمی‌گردد که حاصل تاثیر رسانه‌ها است تا واقعیت.  

او با بیان این که نمایشنامه «رودخانه» جز باترورث را نیز نشر کتاب‌دیدآور به چاپ رسانده، ادامه‌داد: کتاب کاوشی درباب مفهوم حقیقی عشق است و عشق را مقایسه می‌کند با اولین مواجه‌ای که بچه‌ای هفت ساله با صید ماهی دارد؛ یعنی این کار آنقدر برایش ناشناخته است و ماهی را از دست می‌دهد بعدتر در جست‌وجو و شکار همان ماهی‌ای است که از دست داده.

دشتی که با ترجمه نمایشنامه «انگل‌های تابان» فیلیپ ریدلی را برای نخستین بار در ایران معرفی کرده، گفت: موضوع  کتاب درباره زن و شوهری است که به‌زودی بچه‌دار می‌شوند. یک زن به آن‌ها می‌گوید به شما یک خانه می‌دهم و تلاش شما می‌تواند آن را به یک فضای شیک و مجلل تبدیل کند. این زن و شوهر متوجه می‌شوند اطراف آن خانه یک‌سری بی‌خانمان هستند که اگر آن‌ها را از بین ببرند معماری شیک‌تری شکل می‌گیرد و خانه مدرن‌تر و بهتر می‌شود. نویسنده چالش اخلاقی را مطرح می‌کند نسبت به میل بی‌حد و حصر انسان به مال‌اندوزی و پیشرفت به هر قیمتی.

او در پاسخ به این پرسش که چرا در ترجمه‌های متعددی که انجام داده سراغ نویسندگان ناشناخته در ایران رفته، اظهار داشت: در حوزه ادبیات نمایشی به‌خاطر فضایی که وجود دارد، اصولا ترجمه شغل نیست و درآمدزایی ندارد. مترجمان انگشت‌شماری هستند که می‌توانند تمام‌وقت کار کنند و بنشینند پای ترجمه. برای همین کمتر سراغ آثار ادبیات نمایشی می‌روند. نویسندگان بی‌‎نظیری هستند که همچنان مهجور مانده و معرفی نشده‌اند. مدتی است در حوزه ادبیات نمایشی بریتانیا تمرکز دارم. جست‌وجو کردم و وقت زیادی گذاشتم تا بسیاری از نویسندگان ناشناخته و کمترشناخته‌شده معرفی شوند. معمولا هم با کارگزار نویسنده ارتباط می‌گیرم و کپی‌رایت اثر را می‌خرم. در مردادماه امسال پادکستی ویژه ترجمه‌ ادبیات نمایشی‌ به تهیه‌کنندگی استودیو «است» به نام «عارض» آماده کرده‌ایم که از اواخر آذرماه منتشر خواهد شد.

ترجمه‌ بیش از چهل نمایشنامه، مقاله و رمان از سال ۱۳۹۴ در پرونده کاری دشتی دیده می‌شود. او دبیر مجموعه‌ کتب تئاتر نشر حکمت کلمه، دبیر بخش نمایشنامه و مسئول روابط بین‌الملل نشر گره و مدیر تحریریه‌ فصلنامه‌ ضمیمه‌ مجله‌ «طبل» است.

 

http://www.bookcity.org/detail/30950