شنبه، ۳ آذر ۱۴۰۳
در دروس عمومی فلسفه، دیالکتیک را گاه به عنوان فرآیند سه مرحله‌ای تز، آنتی‌تز و سنتز تعریف می‌کنند. این تعریف بیش از اندازه ساده و در واقع نادرست است. اگر بخواهیم یک تعریف کلی از دیالکتیک ارائه کنیم، شاید بتوان گفت که دیالکتیک گونه‌ای از فرایند تحلیل فلسفی است که بر اساس تقابل و تضاد عمل می‌کند. اما این تعریف نیز، اگرچه دقیق‌تر از تعریف سه‌مرحله‌ای است، همچنان مبهم و ناکارآمد است. واقعیت این است که ارائه یک تعریف روشن و مستقل از دیالکتیک اگر ناممکن نباشد، امری است بسیار دشوار. علاوه بر خوانش‌های متعدد و گاه متناقضی که در تاریخ فلسفه، از یونان باستان تا دوران مدرن، از این مفهوم ارائه شده، ماهیت فرآیندی و کل‌نگر دیالکتیک به گونه‌ای است که درک عمیق و صحیح آن تنها از طریق آشنایی مستقیم با روند اندیشه‌ی دیالکتیکی میسر است.
در فلسفه‌ی مدرن، واژه‌ی دیالکتیک عمدتا با نام هگل و پس از او مارکس پیوند خورده است. پس از این دو و متاثر از آنها، متفکران بسیاری در چارچوب فلسفه‌ی دیالکتیکی اندیشیده‌اند. در این میان، به جرات می‌توان صورت‌بندی آدورنو از دیالکتیک (تحت عنوان دیالکتیک منفی) را مهم‌ترین و جامع‌ترین صورت‌بندی فلسفی از دیالکتیک پس از هگل و مارکس به شمار آورد. در این درس‌گفتار به بررسی مفهوم دیالکتیک از منظر این سه متفکر آلمانی می‌پردازیم.
دوره‌ی ده جلسه‌ای آموزش «مقدمه‌ای بر دیالکتیک: هگل، مارکس و آدورنو» با تدریس دکتر آیدین کیخایی روزهای یک‌شنبه ساعت ۱۶ تا ۱۸ در مرکز فرهنگی شهر کتاب واقع در خیابان شهید بهشتی، خیابان شهید احمد قصیر (بخارست)، نبش کوچه‌ی سوم برگزار می‌شود. در این دوره به بررسی مفهوم دیالکتیک از منظر این سه متفکر آلمانی پرداخته می‌شود. آغاز آن ۱۸ شهریور است و علاقه‌مندان به حضور در دوره تا ۱۲ شهریور فرصت دارند برای ثبت‌نام به مرکز فرهنگی شهر کتاب مراجعه کنند یا با شماره‌های ۸۸۷۲۳۳۱۶ و ۸۸۷۱۷۴۵۸ تماس بگیرند.
نشانی: تهران، خیابان شهید بهشتی، خیابان شهید احمدقصیر (بخارست)، نبش کوچه‌ی سوم، پلاک ۸
تلفن: ۸۸۷۲۳۳۱۶ - ۸۸۷۱۷۴۵۸
دورنگار: ۸۸۷۱۹۲۳۲
تمام محتوای این سایت تحت مجوز بین‌المللی «کریتیو کامنز ۴» منتشر می‌شود.
