شنبه، ۳ آذر ۱۴۰۳
انتشارات هرمس در تداوم انتشار کتابهای مجموعهی ادب و تاریخ کهن خود سه کتاب «تاریخ بلعمی» و «تاریخ جهانگشای جوینی» و «خمسه نظامی گنجوی» را به بازار کتاب عرضه کرده است.
ویژگی مهم مجموعه ادب و تاریخ کهن فارسی در انتشار آنها روی کاغذهای ویژه در قطع پالتویی و البته با حروفچینی چشم نواز و قابلیت حمل آسان آن است.
تاریخ بلعمی
تاریخ بلعمی ترجمه‌ای است که ابوعلی بلعمی از تاریخ طبری محمد ابن جریر طبری کرده است. این کتاب به نوشته ویراستار آن در چاپ جدید،علی رهنما، در سال 352 قمری به درخواست منصور ابن نوح سامانی از وزیرش ابوعلی بلعمی تدوین شد.
در مقدمه آقای هوشنگ رهنما اشاره‌ای شده به این نکته که مشخص نیست خود بلعمی این کتاب را تدوین کرده یا دستیارانش وبه نام وی تمام شده است. هم‌چنین آمده است «ابهام در هویت مترجم یا مترجمان و تعدد دست‌نویس‌های به جای مانده از آن بااختلاف‌های بسیار در تنظیم فصل‌ها و واژگان و موارد فراوان دیگر، هیچ یک از اعتبار بی‌مانند این اثر نمی‌کاهد؛ چرا که در وهله‌ی نخست، در کنار مقدمه قدیم شاهنامه، قدیم‌ترین سند نثر فارسی است که به ما رسیده است، و دروهله‌ی دوم، به اعتبار ارزش ادبی آن، به گفته‌ی ملک الشعرای بهار:«... از تاریخ بیهقی و کلیله و دمنه نصرالله منشی به فارسی نزدیک‌تر است ، بسی ساده و فصیح و مانند‌آب روان، و چنان می‌نماید که در زمان خود طوری ساده بوده است که پیرزنان ایرانی هم قادر به استفاده از قرائت آن بوده‌اند».
چاپ اول کتاب «تاریخ بلعمی محمد بن جریر طبری» با ترجمه‌ی ابوعلی بلعمی و تصحیح ملک الشعرای بهار و محمد پروین گنابادی
در سال 1386 از سوی انتشارات هرمس و در قطع پالتویی با کاغذ نازک و قیمت 12000 تومان در 1072صفحه منتشر شده است.
تاریخ بلعمی نخستین بار در 1291 هجری به صورت چاپ سنگی در هندوستان منتشر شد. ملک الشعرای بهار در حدود سال‌های 1310 تصحیح انتقادی آن را به پایان رساند اما متن آماده تا سالیان به درازا کشید و منتشر نشد، تا آن‌که در سال 1341 با ویرایش محمد پروین گنابادی در سلسله انتشارات وزارت فرهنگ به چاپ رسید.
چاپ انتقادی دیگری از همین متن با عنوان تاریخ‌نامه طبری به تصحیح و تحشیه‌ی محمد روشن، در پنج جلد از سوی انتشارات سروش در سال 1378 منتشر شد. هم‌چنین ترجمه‌ی جدیدی از متن عربی تاریخ طبری به قلم ابوالقاسم پاینده در 16 جلد در سال 1364 منتشر شد.
تاریخ بلعمی نخستین متن منثور در مجموعه متن‌های کلاسیک زبان فارسی است که انتشارات هرمس در دسترس خوانندگان قرار می‌دهد. چاپ این متن بی‌کم و کاست، برپایه‌ی چاپ انتقادی بهار و ویرایش محمد پروین گنابادی صورت گرفته و تنها نشانه‌گذاری متن به قصد آسان‌سازی خوانش آن تغییر یافته است.
تاریخ جهانگشای جوینی
تاریخ جهانگشای جوینی که به مدد فهم و درک عطاملک جوینی، مورخ و وزیر ارغونشاه یا ارغون‌خان و بعدها وزیر هلاکو خان نوشته شد، یکی از معتبرترین کتابهای تاریخی در روایت دوران یاد شده است که به نوشته‌ی ادوارد برون در مقدمه‌ی همین کتاب «بی تردید بهترین و معتبرترین گزارش یکی از مهم‌ترین رویدادهای تاریخ جهان یعنی ظهور و گسترش ناگهانی قدرت مغول در سده‌ی سیزدهم میلادی را در خود جای داده است».
افزون بر این از آن‌جایی که جوینی از دبیران برجسته‌ی زمان خود بود و در دانش‌های لازم در حرفه دبیری از جمله فن بلاغت و زبان سخته دستی تمام داشت، تاریخ جهانگشای او از نثری فاخر و تمام عیار برخوردار است و از این جنبه نیز در ردیف بهترین متن‌های کلاسیک ادب فارسی قرار می‌گیرد.
کتاب را استاد محمد قزوینی تصحیح کرده است که در نوع خود بنیانگذار شیوه‌ای خاص در تصحیح متون کهن بوده است. قزوینی تصحیح این کتاب را به توصیه‌ی ادوارد برون و مؤسسه زیر نظرش بر عهده گرفت و ابتدا جلد نخست آن را انتشار داد و سپس جلدهای بعدی(دوجلد دوم و سوم) را و در هر جلد مقدمه‌ای درباره شیوه‌ی تصحیح خود و نسخه‌هایی که وی اساس کار قرار داده را برای خواننده توضیح داده است.
در کتاب علاوه بر مقدمه‌ی کوتاه هوشنگ رهنما درباره‌ی اهمیت این کتاب و چگونگی انتخاب و ویرایش مختصر آن برای آسان‌‌خوانی خوانندگان مجموعه‌های کلاسیک، نوشته‌ی ادوارد برون درباره‌ی این اثر و نیز مقدمه‌ی دکتر محمد قزوینی آمده است. زندگی‌نامه‌ی قزوینی به قلم خودش از دیگر مطالب این کتاب به شمار می‌رود.
چاپ اول کتاب «تاریخ جهانگشای جوینی» با تصحیح محمد قزوینی در قطع پالتویی، در سال 1387 از سوی انتشارات هرمس به قیمت 15000 تومان و در 1123 صفحه منتشر شده است.
خمسه نظامی گنجه‌ای
کتاب مهم دیگری که پیش از این انتشارات هرمس منتشر کرده است و در مجموعه ادبیات کهن این ناشر جای می‌گیرد، انتشار خمسه نظامی در قالبی تازه به همراه کشف‌الابیات است.
دکتر هوشنگ رهنما، ویرایش و تصحیح این کتاب را بر عهده داشته‌است و همانند سایر آثاری که دراین حوزه انتشار یافته‌است این کتاب نیز قالبی جمع و جور دارد و به دلیل انتشارش روی کاغذ نازک و قطع پالتویی می‌تواند برای بسیاری قابل حمل و مطالعه باشد.
نشر هرمس پیش از این در این مجموعه مثنوی معنوی، شاهنامه فردوسی،کلیات سعدی، و داستانهای هزار و یک شب، افسانه‌های برادران گریم و نیز ترجمه سه تفنگدار الکساندر دوما و ده نفر قزلباش و شمس و طغرا را انتشار داده بود.
این مجموعه از اقبال خوبی نزد مخاطبان ادبیات کهن برخوردار شده‌است.
منبع: همشهری آنلاین
نشانی: تهران، خیابان شهید بهشتی، خیابان شهید احمدقصیر (بخارست)، نبش کوچه‌ی سوم، پلاک ۸
تلفن: ۸۸۷۲۳۳۱۶ - ۸۸۷۱۷۴۵۸
دورنگار: ۸۸۷۱۹۲۳۲
تمام محتوای این سایت تحت مجوز بین‌المللی «کریتیو کامنز ۴» منتشر می‌شود.
