رئیس مرکز گسترش زبان و ادبیات فارسی در ابتدای این جلسه گفت: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی با هدف اشاعه فرهنگ ایرانی و زبان فارسی در ۱۶۰ سفارتخانه ایران در سراسر جهان فعالیت میکند. در بیش از ۱۰۰ سفارتخانه رایزن فرهنگی دارند و ۶۰ سفارتخانه دیگر فقط بخش فرهنگی را دارند. این مراکز فرهنگی در ۶۰ کشور برنامههای منظم فرهنگی برگزار میکنند که مخاطبان این برنامهها اتباع خارجی، ایرانیان مقیم خارج و مسلمانان مهاجر هستند .هدف سازمان فرهنگ و ارتباطات نخست گسترش زبان فارسی و سپس معرفی ایران است. از اهداف دیگر میتوان به معرفی بیشتر اسلام، معرفی هنر ایران به خصوص سینمای ایران اشاره کرد. وی در ادامه سخنانش افزود: در ۲۰۰ دانشگاه بزرگ دنیا بخش زبان فارسی در سه مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا در سه مقطع دایر است و در هر کدام از این بخشها تعدادی استاد و هیات علمی زبان فارسی از اتباع همان کشور حضور دارند و از ایران برای آنها کتابهای آموزشی و استادان ایرانی فرستاده میشود. برای افراد علاقهمند به زبان فارسی نیز در تمام رایزنیها و سفارتخانههایمان کلاسهای آزاد زبان فارسی برگزار میشود. ما در ایران تلاش میکنیم تا با ارسال کتابها، لوحهای فشرده آموزشی و لوحهایی که مخصوص الفبای زبان فارسی هستند به یادگیری علاقهمندان به زبان فارسی کمک کنیم. در ۱۲ کشور در سال المپیاد زبان فارسی برگزار میکنیم که یکی از آن کشورها روسیه است و در مسکو برگزار میشود. ۷۰۰ تا ۸۰۰ دانشجویی که زبان فارسی میخوانند و داوطلب هستند، یک روز در مکانی جمع میشوند و در آزمونی که مدت آن از صبح تا عصر است شرکت میکنند. در پایان همان روز نتایج آزمون اعلام و به این دانشجویان جوایز ویژهای اهدا میشود. امسال تصمیم داریم تمام برگزیدگان این المپیاد در سراسر دنیا را به ایران دعوت کنیم و بین آنها المپیادی برگزار کنیم. برنامه دیگرمان این است که برای دانشجویان دوره کارشناسیارشد، یک دوره دانشافزایی در ایران برگزار کنیم که در ارتقاء زبانشان بسیار موثر است.
وی در ادامه تصریح کرد: مرکز ترجمه که در مرکز گسترش زبان فارسی است، آثار ادبیات کهن و ادبیات معاصر را به فارسی ترجمه میکند و هر سال بیش از ۲۰ تا ۳۰ عنوان از کتابهای ادبیات ترجمه میشود. کتابهای مثنوی معنوی، حافظ، گلستان و بوستان سعدی و آثار نویسندگان امروز ایران اغلب جزء پر فروشترین آثار ادبیاتی در خارج از کشور هستند. سال گذشته بیش از ۱۲ عنوان کتاب در ایران ترجمه و در مسکو رونمایی شد.
در پایان این جلسه پرسشهایی مطرح شد. پروفسور مارینا ریسنر (استاد کرسی زبانشناسی انستیتو آسیا و آفریقای دانشگاه دولتی مسکو) دربارهی برنامه المپیاد دانشجویان در سال جاری و سنجر یانیشف (شاعر و مترجم روس) از برنامه آینده درباره انتشار بیشتر کتابهای دو زبانه سوال کردند که محمدرضا دربندی چنین پاسخ داد: ایرانیان حدود ۱۵۰ سال قبل در روسیه کتابهایی از فارسی به روسی ترجمه کردند و تا ۲۰ سال قبل بیشتر این ترجمهها از ادبیات کهن ما بوده است ولی اکنون ادبیات معاصر ما هم زیاد ترجمه میشود که شعر، رمان و داستانکوتاه را شامل میشود.
دربندی در پاسخ به یوری آرخیپوف (مترجم و منتقد ادبی) دربارهی معتبر بودن ترجمهها گفت: کتابهایی که ترجمه میشود به دو دسته تقسیم میشوند: اول کتابهایی که خود شخص تشخیص میدهد که باید ترجمه کند و سلیقهای است مثلا شخصی علاقه به ترجمه رباعیات خیام دارد و با یک ناشر قرارداد میبندد و آن را ترجمه میکند. در مورد این ترجمه باید بگویم ما نمیدانیم دانش مترجم تا چه اندازه است و ترجمه کتاب چقدر مورد اطمینان، ولی کتابهایی هم هستند که اشخاص معتبر آنها را ترجمه میکنند و این مترجمها کسانی هستند که به رایزنی ایران در کشورشان مراجعه و برای ترجمه کتاب اعلام آمادگی میکنند و افراد مطلع در مسکو و دیگر کشورها با تحقیق، صلاحیت آن فرد را برای ترجمه بررسی میکنند و خوانندگان آثار فارسی میتوانند از کتابهایی استفاده کنند که رایزنی آنها را ترجمه کرده است و این کتابها از نظر ما معتبر هستند.