در پی برگزاری همایش سعدی و یونس امره در تهران و شیراز، با حضور پژوهشگران ایران و ترکیه، ادامهی این همایش در روز گذشته در دانشگاه آنکارا با حضور استادان و دانشجویان و علاقهمندان برگزار شد.
در آغاز این مراسم علیرضا بیگدلی، سفیر جمهوری اسلامی ایران در ترکیه، ضمن اشاره به داشتههای مشترک فرهنگی ایران و ترکیه، مهمترین شیوه درک متقابل و همدلی را فعالیتهای فرهنگی دانست و از برگزاری همایشهای ادبی استقبال کرد. آنگاه دکتر حیاتی دیولی، دبیر کل انیستیتو فرهنگی یونس امره، ضمن خوشآمدگویی به پژوهشگران ایرانی گفت: مناسبات فرهنگی، نقطهی عطفی در روابط ایران و ترکیه است. ما همه به عنوان انسانهای دارای آرمان و انگیزه به متون کلاسیک دل بستهایم و سعدی، مولانا و یونس امره میراث مشترک فرهنگی ماست. وی ضمن بررسی جایگاه سعدی در تاریخ فرهنگی ترکیه گفت: بیت معروف «بنی آدم اعضای یکدیگرند ...» در اساسنامهی حزب سوسیالیست عثمانی درج شده است. وی همچنین افزود: ادبیات میتواند روابط ما را غنیتر، شیرینتر و ماندگارتر کند.
ابولحسن خلج منفرد، رایزن فرهنگی ایران در ترکیه، ضمن بررسی روابط ایران و ترکیه گفت: ایرانیان و ترکان در طول تاریخ دارای اشتراکات دینی، فرهنگی و ادبی بوده اند و ادبیات فارسی در دورانهای مختلف از جمله دوران عثمانی مورد حمایت جدی قرار گرفته و امروز نیز صلح و عشق و دوستی ارمغان ادبیات مشترک این دو سرزمین است.
دکتر مصطفی تاتجی، یونس امره شناس ترک، در سخنرانی خود گفت: اگر سعدی را مطالعه کنیم ، یونس امره را مییابیم و اگر یونس امره را مطالعه کنیم میتوانیم سعدی را نیز از آثار یونس امره بشناسیم.
علیاصغر محمدخانی، سخنران بعدی این همایش، در بارهی اشتراکات سعدی و یونس امره و نقش این دو شاعر در زبان و ادب فارسی و ترکی گفت: ادبیات بهترین، مؤثرترین و کاراترین راه ارتباطی بین فرهنگها و ملتهاست. درون مایه ادبیات، آرمانها، دغدغهها، غمها، شادیها و پیوندهای انسانی را روایت میکند و منادی عشق و صلح و دوستی است. دوستی و عشق برای سعدی و یونس امره از اهمیت ویژه ای برخوردار است که در آثار خود به فراوانی به آن پرداختهاند. این دو شاعر سفرهای فراوانی داشته و سرزمین و طبیعت قلمرو خود را به خوبی توصیف کردهاند. وی در پایان برنامهی پنج سالهی شهر کتاب را برای گسترش روابط فرهنگی دو کشور تبیین کرد و ایجاد پل ادبی ایران و ترکیه را مورد تأکید قرار داد. سپس دکتر ضیاء موحد با طرح پرسش نقش شاعر در پیدایش زبان و کاربرد آن گفت: زبان مثل هر ابزار دیگر وقتی که مدتی به کار رفت تکراری و فرسوده میشود و زیبایی خود را از دست میدهد. این وظیفهی شاعر است که دوباره آن را غبارروبی کند و زیبا سازد. سعدی برای زبان و ادب فارسی، و یونس امره برای زبان ترکی چنین نقشی را دارند.
سخنران بعدی دکتر یوسف اوز، گزارشی از مطالعات سعدی شناسی در ترکیه از دوران عثمانی تا امروز را ارائه کرد و در ادامه، دکتر عدنان کارا اسماعیل اوغلو به زندگی و آثار یونس امره پرداخت و با مقایسه با آثار سعدی چنین گفت: یونس امره نیز مانند سعدی با مردم و زبان آنان الفتی ناگسستنی داشت و به همین دلیل در ذهن و زبان ترکان ماندگار شده است.
سخنران دیگر این همایش، فرح نیازکار بود که به بررسی علل نفوذ اجتماعی سعدی و یونس امره پرداخت و آن را منوط به عناصر بیرونی و درونی دانست که دربرگیرنده زبان، تفکر و نبوغ شاعرانگی است.
نسرین فقیه ملک مرزبان نیز با تقسیم انواع اشعار روایی، توصیفی و خطاب؛ به ضمایر اول شخص، دوم شخص و سوم شخص در انواع خطابهای سعدی و یونس امره پرداخت و مراجع معنایی آنها را تحلیل کرد.
کوروش کمالی سروستانی، مدیر مرکز سعدیشناسی، با توجه به اهمیت متون کلاسیک بر خوانش چندباره آنان تأکید کرد و گفت: آثار سعدی در ترکیه همیشه شناخته شده و مطرح بوده است. سعدی به ترکان به عنوان قومی ماندگار بیش از سی و دو بار پرداخته است. سعدی در آثارش به جهان میاندیشید و امروز جهان بدو میاندیشد.