بعد از برگزاری نزدیک به چهار صد جلسهی درسگفتار دربارهی مولوی، فردوسی، سعدی، نظامی، عطار، بیهقی و حافظ در هشت سال گذشته در مرکز فرهنگی شهر کتاب، از روز چهارشنبه دهم دی ماه، مجموعه درسگفتارهایی دربارهی ناصرخسرو و با حضور ناصرخسروپژوهان و صاحبنظران داخلی و خارجی آغاز میشود.
علیاصغر محمدخانی، معاون فرهنگی و بینالمللی شهر کتاب، با اعلام این خبر گفت: ناصرخسرو یکی از بحثبرانگیزترین شاعران و متفکران ایرانی است و استحکام سخن او چه در شعر و چه در نثر سبب شده است که بسیاری او را در شمار بزرگترین شاعران ایرانی با حافظ و مولوی و فردوسی و سعدی همتراز بدانند.
وی گفت: امسال، هزارمین سال تالیف سفرنامهی ناصرخسرو است و با توجه به اینکه مخاطبان ایرانی کمتر با آثار ناصرخسرو مانوس هستند. قرار شد که در یک سال آینده، در روزهای چهارشنبه، بحثهایی دربارهی زندگی، آثار و آرای ناصرخسرو ارائه شود تا شناخت بیشتری از این شاعر و متفکر ایرانی حاصل شود.
محمدخانی گفت که تقریبا در تمامی مباحث عقلی یک پای ماجرای عقل در ایران همواره ناصرخسرو بوده است و با توجه به نوشتهها و گزارشهای جعلی و دروغینی که دربارهی زندگی او در متون گذشته آمده است و در دورههای گوناگون دربارهی او ساختهاند، زندگی او خالی از ابهام نیست و ضروری است که سرگذشت شگفتانگیز و بیمانند او دقیق بررسی و تحلیل شود و بهترین منبع برای به دست آوردن آگاهی دربارهی زندگی ناصرخسرو اشعار اوست و نکتههایی که در سفرنامه اشاره کرده است.
معاون فرهنگی شهر کتاب افزود: ناصرخسرو از بزرگترین قصیدهسرایان زبان فارسی است که در نثر نیز به قوت شعر، خوش درخشیده است و شعر او سراسر حکمت و تحقیق و مجموعهای از حجتهای عقلی و دینی است و با شعر دیگران تفاوت دارد. بررسی زندگی و انقلاب درونی که در چهل سالگی در وجودش راه یافت و سفرهای او به ارمنستان، آسیای صغیر، شام، فلسطین، حجاز، سودان، قیروان و سراسر ایران شخصیتی بیمانند را در تاریخ ادبیات فارسی و فرهنگ اسلامی پدید آورد که از جنبههای گوناگون قابل بررسی است.
محمدخانی به محققان و ناصرخسروپژوهان گذشته مانند سیدحسن تقیزاده، ادوارد براون، سید نصرالله تقوی، مجتبی مینوی، سعید نفیسی، محمد معین، علی دشتی، هانری کوربن اشاره کرد و گفت در میان محققان عصر حاضر شناختهشدهترین تحقیقات دربارهی ناصرخسرو را مهدی محقق، محمد دبیر سیاقی، غلامرضا اعوانی، جعفر شعار، نادر وزینپور و ... انجام دادهاند که مورد استفادهی علاقهمندان است و ضروری است کارنامهی ناصرخسروپژوهی در سه دههی گذشته نقد و ارزیابی شود و زمینههایی که جای پژوهش در باب آن خالی است به همت مراکز دانشگاهی و علمی، شناسایی و مورد بررسی قرار گیرد.
محمدخانی گفت که در یک سال آینده در مجموعه درسگفتارهایی دربارهی ناصرخسرو، مجموعه نکاتی چون دیدگاههای فلسفی و کلامی، دیدگاههای سیاسی و اجتماعی، دیدگاههای زبانی و ادبی، اندیشههای مردمشناسی، تحول فکری در زندگی و اندیشههای ناصرخسرو، حکمت در دیوان ناصرخسرو، تاثیرپذیری ناصرخسرو از قرآن و نهجالبلاغه، مقایسهی سفرنامهی او با سفرنامههای دیگر، بررسی لغات و تعبیرات و ترکیبات در اشعار ناصرخسرو، دیدگاههای مستشرقان دربارهی او، دانشهای زمانه در آثار ناصرخسرو، تاثیر ناصرخسرو بر ادبیات معاصر، ترجمههای آثار ناصرخسرو به زبانهای دیگر و ... به صورت مقاله و سخنرانی در مرکز فرهنگی شهر کتاب ارائه میشود.
محمدخانی در پایان افزود که تاکنون از میان آثار ناصرخسرو، سفرنامهی او به زبانهای عربی، روسی، انگلیسی، آلمانی، فرانسوی و ترکی و کتاب «گشایش و رهایش» او به ایتالیایی ترجمه شده است و قرار است که در یک سال آینده با همکاری برخی از دانشگاهها و مراکز ادبی و فرهنگی در کشورهای مختلف، نشستهای مشترک دربارهی ناصرخسرو برگزار شود و زمینهی ترجمه بیشتر آثار او فراهم گردد.