شنبه، ۳ آذر ۱۴۰۳
«ایده» (ἰδέα، Idea، Idēe) در خاستگاهش، یعنی زبان یونانی، از مصدر ειδειν به معنای مشاهده کردن و دیدن برآمده است، اما رفته‌رفته جایگاه آن از موضوع مشاهده‌ی بصری به موضوعی برای تأمل نظری و عقلی بدل شد. نخستین کارکرد فلسفی قابل توجهِ مفهوم «ایده» در فلسفه‌ی افلاطون و نظریه‌ی مشهور ایده‌ها (یا مُثُل) صورت پذیرفت، پس از آن «ایده» در طول نزدیک به دو هزار سال، وارد تاریخی از فراز و فرودها شد: از تصرف جایگاه «کلمه» (Logos) در الهیات مسیحی و نقش آن به مثابه‌ی صور علم الهی در قرون وسطی، تا بدل شدن به عالم عقول عرضی (ارباب طلسمات) نزد سهروردی. در ابتدای اندیشه‌ی مدرن «ایده» کارکردی متفاوت یافته و نزد بیکن، دکارت و لاک به سطح «تصورِ» ذهنی فروکاسته می‌شود. اما به مرور با پیوند خوردنش با اراده و طبیعت در اندیشه‌ی اسپینوزا و بدل شدن به ایده‌های استعلایی نزد کانت و نهایتاً با «مطلق‌شدن» در اندیشه‌ی هگل، به یکی از کلیدی‌ترین و موثرترین مفاهیم اندیشه‌ی مدرن بدل می‌شود.
دوره‌ی آموزشی «واکاویِ ایده‌ی مدرن» خواهد کوشید تا بررسی معنی و نقش «ایده» را از نخستین دقایق اندیشه‌ی مدرن در قرون ۱۶ و ۱۷ آغاز کرده و همراستا با سیر تکوین اندیشه‌ی مدرن، جایگاه آن را تا دوران حاضر ردیابی نماید. در این مسیر، تلاش خواهد شد تا در بررسی سیر تکوین «ایده»، تمام منزلگاه‌های آن در تاریخ فلسفه‌ی مدرن غرب (اعم از عقلگرایی مدرن، تجربه‌گرایی مدرن، ایده‌آلیسم آلمانی، اگزیستانسیالیم و حتی پست‌مدرنیسم) نه منفرداً و به نحوی مستقل و جداگانه، بلکه در یک زنجیره‌ی حتی‌الامکان پیوسته‌ی مفهومی-تاریخی مورد توجه و تأمل قرار گیرند.
دوره‌ی «واکاویِ ایده‌ی مدرن» با تدریس دکتر محمدمهدی اردبیلی در هفت جلسه، روزهای یکشنبه ساعت ۱۴ تا ۱۶ برگزار می‌شود. آغاز آن ۲۰ اردیبهشت‌ماه است. علاقه‌مندان به ثبت‌نام در این دوره‌ی آموزشی تا ۱۳ اردیبهشت فرصت دارند در ساعات اداری به مرکز فرهنگی شهر کتاب واقع در خیابان شهید بهشتی، خیابان شهید احمد قصیر (بخارست)، نبش کوچه‌ی سوم مراجعه کنند. برای کسب اطلاعات بیشتر با شماره‌های ۸۸۷۲۳۳۱۶ و ۸۸۷۱۷۴۵۸ تماس بگیرند.
نشانی: تهران، خیابان شهید بهشتی، خیابان شهید احمدقصیر (بخارست)، نبش کوچه‌ی سوم، پلاک ۸
تلفن: ۸۸۷۲۳۳۱۶ - ۸۸۷۱۷۴۵۸
دورنگار: ۸۸۷۱۹۲۳۲
تمام محتوای این سایت تحت مجوز بین‌المللی «کریتیو کامنز ۴» منتشر می‌شود.
