از قداست خلوت نویسندگی تا رسیدن به نقش «حاج آقا شهیدی»

رونمایی از مستند ماشین روز قیامت در شهر کتاب قم

از ترویج کتاب خوانی تا سعادت بازی در محمد رسول الله

از اشک‌های صادقانه بهمنی تا ترفندهای شاعرانه

پرده‌خوانی یادگار تمدنی دیرینه

افتتاح شهر کتاب قم با حضور روحانیون و مسئولان کشوری

شهر کتاب قم که به دنبال برقراری ارتباط رودررو و چهره به چهره نویسندگان و هنرمندان و اهالی فرهنگ وهنر است، این بار در ادامه سلسله نشست‌های فرهنگی هنری خود میزبان فرهاد آئیش نویسنده، بازیگر و کارگردان سینما، تئاتر و تلویزیون بود، در این دیدار که با حضور گسترده مردم هنر دوست استان قم برگزار شد، فرهاد آئیش با اشاره به سابقه حضورخود عرصه هنر اظهار کرد: در همه عرصه‌های بازیگری، نویسندگی و کارگردانی در سینما، تئاتر و تلویزیون کار کرده‌ام وبنابراین ۹ شغل دارم اما بیش از همه چیز نوشتن را دوست دارم چرا که با نوشتن خلوتی به دست می‌آورم که نوشتن را برایم لذت بخش می‌کند.

بازیگر سینما و تئاتر با اشاره به اینکه راجب چیزی از قبل فکر نکرده و در لحظه زندگی می‌کند، افزود: تأثیر خیام بیش از هر کسی بر من بوده است البته این امر کمی خطرناک است که گذشته را فراموش می‌کنم و به آینده هم خیلی فکر نمی‌کنم و در نوشتن و کارگردانی هم به این امر پایبندبوده و به اصالت کارم احترام می‌گذارم.

وی با اشاره آثار خود، بیان کرد: حدود ۱۳ نمایشنامه و دو فیلم نامه نوشته‌ام، در نوشتن آثارم معمولاً مسائلی را که حول موضوع برایم جذاب است در دفترچه می‌نویسم و درباره آن تأملمی‌کنم و بعد درذهنم این موارد را ترکیب می‌کنم.

آئیش با بیان اینکه لحظه‌ای که نمایشنامه می‌نویسم برایم مقدس است و حتی به خودم اجاره نمی‌دهم که در کار خودم دست ببرم، تاکید کرد: فرق نویسندگی با کارگردانی برای من این است که درکارگردانی نظرات همه افراد را دخیل می‌کنم و به همین دلیل خلوتی که به دنبال آن هستم دیگر در کارگردانی وجود ندارد.

نویسنده تئاتر با تاکید بر اهمیت گوشه نشینی در هنر، بیان کرد: هنر مقوله‌ایاست که خلوت می‌طلبدو انسان در خلوت است که به خلق کار هنری جلب می‌شود، منبه همه این خلوت را توصیه می‌کنم، هر هنری را دارید باید در خلوت آن را بارور کنید که صداقت داشته باشد.

من عکاس نبودم

آئیش با اشاره به سابقه عکاسی خود اظهار کرد: در تحصیلات تکمیلی عکاسی و سینما خوانده‌ام و سال هاعکاس روزنامه گاردین بودم و در حوزه‌های پرتره، ورزشی و به خصوص در عکاسی از اجسامتخصص داشتم.

بازیگر سینما و تلویزیون افزود: در دوران عکاسی رابطه مراد و مریدی باویلیم کریس از عکاسان برجسته داشتم، او عکاس سورئالیست است که در گروه عکاسان سورئالیستی بعد از جنگ جهانی دوم که جوان‌ترین عضو گروه آن‌ها بود بسیار برجسته بود که بعدازسال ها ارتباط به من توصیه کرد کار عکاسی را کنار بگذارم چون عکاس نیستم.

آئیش اعتقاد دارد عکاسان مانند نقاشی و شعر نتوانستند حق خود را از دنیای هنر بگیرند چرا که انگار همیشه از چیز دیگری الهام گرفته‌اند.

وی در پاسخ به سوالی در رابطه با کیفیت آثار اصغر فرهادی، عنوان کرد: اصغر فرهادی برای بازی در مستند "درشهر" در زمانی که اصلاً شناخته نبود از من دعوت کرد، که با روش‌های خاص خود در کارگردانی سبب شد که یکی از بهترین بازی‌های عمرم را در این فیلم داشته باشم.

آئیش افزود: از همان ۱۲ سال پیش متوجه شدم که در وجود این فرد یک نبوغ فیلم سازی وجود دارد که با افتادگی، صداقت و با دانشی که درکارش داشت توانست اولین ایرانی باشد که اسکار دریافت کرد، فرهادی باعث افتخار همه ما است اما اگر بخواهم یک فیلم ساز ایرانی را نام ببرمکه بیش از همه دوست دارم باید ازکیارستمییاد کنم.

راه خودت را برو

آئیش با اشاره به اولین تئاتری که روی صحنه برد اظهارکرد:۲۰  سال پیش که به ایران آمدم تئاتری با عنوان "۷ شب با مهمان ناخوانده" را روی صحنه بردم و در همه استان‌هافقط قم بود که مرا برای اجرای تئاترم دعوت کردند که خیلی روی روحیه من تأثیر گذاشت.

بازیگر تئاتر و تلویزیون بیان کرد: در جوانی مغزی پرشور و آشفته داشتم، همیشه به دنبال فهمیدن بودم اما باید ما همیشه باید راه‌های مختلفی برای یادگرفتن داشته باشیم، دانش نباید تنها گوشی باشد بلکه باید چشمی و قلبی هم باشد که در وجود انسان دائمی باشد.

ویتاکید کرد: هر کدام از ما همانند اثر انگشتمان شخصیتی متمایزی داریم که باید اول از همه چیز آن را کشف کنیم، سال‌ها ژنده پوشی را دیدم که به درخواست خودم مرا نصحیت کرد که "راه خودت را برو"و این جمله را من در دوره‌ای شنیدم که با عده‌ای آشنا شده بودم که هنرشان خیلی بیش‌تر از من بود و من عاشق و شیفته آن‌ها بودم و تلاش می‌کردم که خودم را به آن‌ها نزدیک کنماما از آن روز به بعد تصمیم گرفتم که راه خودم را بروم و این به من نشان داد که من هم برای خودم کسی هستم واین اعتماد به نفسی به من داد، هر انسانی مملو از ارزش است به شرطی که به خودش برسد.

کاری را دوست دارم که در آن خوش بگذرانم

آئیش با بیان اینکه کارهنری طریقت من برای رسیدن به خود و درک هستی است، بیان کرد: هر کدام از کارهایم می‌تواند برای خودش ارزش داشته باشد اما می‌توانم کارهایی را نام ببرم که درآن به من خوش نگذشته است، این خوش گذشتن و شعف درونیدر کار برایم خیلی مهم است.

بازیگر تئاتر و تلویزیون بیان کرد: اگر بهترین کارگردان جهان هم به ما کاری پیشنهاد کند که بدانم به من خوش نخواهد گذشت و غرورم زیر پا گذاشته می‌شود این کار را قبول نمی‌کنم شاید قبلاً که جوان‌تر بودم این کار را می‌کردم اماامروز دیگر این کار را نخواهم کرد چرا که مرگ را بسیار به خود نزدیک احساس می‌کنم.

ویبا تاکید بر سختی کار بازیگری، تصریح کرد: کار هنری کار پررسیکی است چرا که بازیگر راهی را می‌رود که نمی‌داندادامه مسیرش چگونه خواهد بود، یک در میلیوناین احتمال وجود دارد که فرد موفق می‌شود و ورود به این دنیا دنیای سخت و خطرناکی است.

وی در پاسخ به سوالی که آیا تئاتر امروز ما راه درستی را طی می‌کند، عنوان کرد: هر کسی کاری را می‌کند که باید بکند، هر کدام از ما چیزی که درتوانمان است انجام می‌دهد که همان درست است، هنری اصولی ندارد که نیاز به اجرا داشته باشد چرا که مقوله‌ای ذهنی است نه عینی و می‌توان گفت که صد درصد آدم‌ها کار درست را انجام می‌دهند.

نقش را زندگیمی‌کنم

بازیگر سینما و تلویزیون در پاسخ به سوالی مبنی بر چگونگی رسیدن به نقش‌ها، اظهار کرد: معتقد هستم که ناخودآگاه بشری که به انسان به ارث بی نهایت عظیم است، انسانمی‌تواند همه چیز را در درون خودش پیدا کند، زمانی انسان در کار هنری رشد پیدا می‌کند که از خودش مایه بگذارد، بازیگر زمانی که می‌خواهد نقش یک دزد را بازی کنم باید دزد درونش را کشف کند چرا که در وجود انسانمی‌تواند هر چیزی بروز پیدا کند، بازیگر می‌تواند هیتلر وجودش را پیدا کند یاشریف ترین انسان موجود را در خود بروز دهد.

وی افزود: بازیگر اگر شخصیت خودش و شخصیتی که می‌خواهد به سمتش برودرا به عنوان دو دایره فرض کند باید سرمایه گذاری وبرنامه ریزی خود را بر نقطعه تلاقی این دو دایره متمرکز کند

آئیش با اشاره به ایفای نقش حاج آقاشهیدی، خاطرنشان کرد: برای ایفای نقش حاج آقا شهیدی در خانه عبا و عمامه می‌پوشیدم و ذکر می‌گفتم و تقریباً همهویدئوهای علما را می دیم، این نقش بسیار حساس است و به دلیل کلیشه‌هایی که از این نقش‌ها ساخته شده است و از شما به عنوان بازیگر انتظار دارند که این کلیشه‌ها را انجام بدهی، بسیاری از کلیشه‌ها اشتباه نیست و بسیاری از کلیشه‌ها واقعیت دارند اما اینکه من بتوانم از خودم به نقش و در نتیجه کلیشه‌های موجود در آن برسم درست است نه از اینکه صرفاً ازکلیشه‌ها الگو برداری کنیم.

بازخورد دو وجهی چمدان

بازیگر تئاتر با اشاره به برخورد دو وجهی مخاطب با تئاتر چمدان، اظهار کرد: نمایش چمدان دو بازخورد خیلی متفاوت داشت، نقدهایی در مورد چمدان شد که از نمایش به خوبی یاد کردند و برخی به عنوان کار مدرن و کار پست مدرن به خوبی از آن یاد کردند و برخی هم راضی از سالن بیرون نرفته بود.

وی افزود: فردی در نقد تئاتر چمدان نوشته بود این نمایش یک نمایش بی سر و ته و بدون پیام بود که من به وی پیام دادم که با شما هم عقیده هستماین نمایشنامه کاری بدون سر و ته و پیام است و این تفاوت نگاه است، من اگر بخواهم صدها بار دیگر هم این کار را اجرا کنم به همین صورت اجرا خواهم کرد. از یک جایی به بعد در سبک‌ها دیگر پیام اهمیت ندارد، این نمایش حالت کولاژ دارد به این معنا که تصاویر غیر مرتبطی را کنار هم می‌گذارند که ممکن است به تعداد مخاطب تفسیر ایجاد کند یا مخاطب هیچ ارتباطی با آن برقرار نکند.

آئیش عنوان کرد: این تئاتر نتوانست با برخی از مخاطبان ارتباط برقرار کند اما من از اندازه کسانی که با تئاتر رابطه برقرار کردن راضی هستم.

وی در رابطه با داریوش مهرجویی هم گفت: مهرجویی یکی از امضاهای سینمای ایران است و همیشه آرزو داشتم که با وی کار کنم با اینکه شنیده‌ایم بد اخلاق است، جز عده‌ای از بازیگرانی هستم که به شدت به متن وفادار می‌مانم و تا آخرین توانای که دارم سعی می‌کنم که آن را انجام بدهم ولی تا حس نداشته باشم نمی‌توانم کارم را انجام دهم.

آئیش در پاسخ به سوالی که آیا لزوماً بازیگر موفق باید تربیت تئاتری داشته باشد، بیان کرد: بازیگر موفق لزوماً نباید تربیت تئاتری نداشته باشد افراد زیادی را دیده‌ام که تربیت سینمایی و تئاتری نداشته‌اند اما خوب درخشیده‌اند، اما ممکن است این موارد استثنا باشد و بهتر است تربیت تئاتری وجود داشته باشد چرا که بازیگر را رشد می‌دهد و به بلوغ می‌رساند.

بازیگر سینما و تئاتر با تاکید بر کتاب خوانی، عنوان کرد: اگر کتاب در دسترستان است و اگر می‌توانید بخوانید حیف است که نخوانید، دنیای مجازی امروز رسم گذشته را که همیشه از کتاب در شب نشینی ها صحبت می‌کردیم را از بین برده است، دنیای مجازی پدیده‌ای است که پله‌ای برای انسان برای رسیدن به فردااست اما باید حواسمان باشد که این پله ما را زمین نزده و به این فضا معتاد نشویم.