آیین بزرگداشت حافظ در پاریس برگزار شد

راهی به رهایی: افتخاری در میانه یأس و امید

این مراسم به همت رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در فرانسه، با سخنرانی دکتر غلامحسین ابراهیمی دینانی چهره ماندگار عرصه فلسفه و حکمت و عضو پیوسته فرهنگستان علوم، دکتر جلالی سفیر ایران در سازمان یونسکو، دکتر کامیاب رایزن فرهنگی ج.آ.ایران در فرانسه و نیز اجرای موسیقی سنتی ایرانی توسط استاد کیهان کلهر و علی بهرامی فر در روز دوشنبه ۱۹ مهرماه در سالن زیبای الیزه بیاریتس پاریس با حضور دکتر آهنی سفیر ج.آ.ایران در فرانسه و جمع کثیری از ایرانیان و فرانسویان علاقمند به فرهنگ و ادب ایران برگزار شد. در ابتدای مراسم دکتر کامیاب از حافظ به عنوان شخصیتی فراتر از یک حکیم و شاعر ملی یاد کرده و اضافه نمود؛ امروزه این غزلسرای بزرگ پارسی به نمادی از زیباترین و لطیف‌ترین ارزش‌ها و آموزه‌های والای معنوی و انسانی تبدیل شده است و گرامیداشت حافظ به معنای بزرگداشت همه این مفاهیم سترگ حکمت ایرانی و اسلامی است.

 در ادامه مراسم دکتر غلامحسین ابراهیمی دینانی حافظ پژوه برجسته و عضو انجمن حکمت و فلسفه ایران، به معرفی شخصیت حافظ و مکتب فکری او که در پس غزلیات روان و «آبگونه» او پنهان است، پرداخت و اشاره کرد علیرغم سادگی و روانی اشعار حافظ، این ابیات، حامل معانی عمیقی هستند که تأویل و تفاسیر آن‌ها بی پایان است. به بیان دکتر دینانی، حافظ شاعری است که سراسر تاریخ ایران قبل از اسلام و چهارده قرن اسلامی را در ابیاتش جای داده است.

وی اضافه نمود، اشعار حافظ دارای یک نظام معنایی منسجمی است و تمامی غزلیاتش  با یکدیگر دارای هماهنگی و ارتباط معنایی هستند. صحبت از اندیشه ای است که انسان را پیش از سیر و دیدن بیرون، به غور و نگریستن درون خود فرا می‌خواند. رابطه میان درون و برون انسان رابطه ای دیالکتیک است و این تفکر در غزلیات حافظ پنهان است و در حقیقت این حافظ است که پیش از هگل آلمانی از دیالتیک صحبت به میان آورده است. در واقع حافظ دیالکتیسینی توحیدی است. در ادامه، دکتر  دینانی اشاره می‌کند حافظ نه تنها چهره برجسته ادب پارسی است، بلکه آشنا با علوم گوناگون روزگار خود است، اما همواره از اظهار فضل دوری جسته است. در انتها، این حافظ پژوه برجسته سخنان خود را با جمله ای از نیچه، فیلسوف بزرگ آلمانی در باره حافظ تمام نمود. نیچه خطاب به حافظ می‌گوید: «حافظ تو خودت این همه در غزلیاتت از «می» گفته ای؛ اما از «می» چه می‌خواهی، تو خودت آن «می» هستی که عالم را مست کرده ای».  

در بخش دیگری از برنامه، دکتر جلالی، سفیر جمهوری اسلامی ایران در یونسکو، به ایراد سخنانی پیرامون شخصیت حافظ پرداخت. او در این رابطه اظهار داشت حافظ «ارتباط خاصی با جهان زبان فارسی دارد  و این ارتباط خاص به همه امکان می‌دهد هر کس در حد خود از حافظ و با حافظ سخن بگوید». دکتر جلالی تاکید نمود ایران شاعران زیاد و مکاتب فکری زیادی به خود دیده است ولی چرا از آن میان حافظ در ذهن ما باقی مانده است. او «فرم» اشعار حافظ را یکی از دلایل جاودانه شدن ابیات حافظ می‌داند.

به گفته سفیر ایران در یونسکو، در کنار معانی عمیق و عرفانی اشعار حافظ، به صورت اشعار او نیز باید توجه خاص داشت، چرا که این صورت است که بار سنگین معانی را به دوش می‌کشد. دکتر جلالی به نسخ خطی گوناگون موجود  از اشعار حافظ اشاره نموده  و یادآور شد، این شاعر چیره دست روی اشعارش  تدبر و تأمل می‌کرد و به همین دلیل، گاهی نسخی از سروده‌های او کشف می‌شود  که صورت اولیه برخی ابیات تغییر نموده و حامل معانی متعالی تری نسبت به ابیات دیگر است که حافظ سروده است.

نمایش چند نماهنگ از اشعار حافظ در میان برنامه‌ها از بخش‌های دیگری این مراسم بود و پایان بخش برنامه اجرای موسیقی سنتی ایرانی توسط استاد کیهان کلهر نوازنده چیره دست کمانچه و شاه کمان با همراهی علی بهرامی فرد نوازنده سنتور بود که با استقبال و تشویق چشمگیر حضار روبرو شد.