ایده‌آلیسم آلمانی؛ از کانت متاخر تا هگل جوان

هگل در چشم دشمنانش: باتای، لویناس، دلوز، دریدا

دوره‌ی آموزشی ظهور اگزیستانسیالیسم: کی‌یرکه‌گور و نیچه

زمانِ ماهی‌ها و گربه‌ها

تبارشناسیِ «ایده»

کارگاه ترجمه: بازخوانی هگل به میانجی متن

سفر روح، از عقل تا دانشِ مطلق

دوره‌ی آموزشی پدیدارشناسی روح هگل

نسبت فلسفه و فیس‌بوک

پس از آشنا شدن با دو ضلع از سه ضلع مثلث فلسفه‌ی نقادی کانت (عقل نظری و اخلاق)، دوره‌ی «ایده‌آلیسم آلمانی؛ از کانت متاخر تا هگل جوان»، ابتدا به نقد سوم کانت (نقد قوه‌ی حکم) اختصاص خواهد یافت که از یک سو به عناصر پیشینی موجود در احکام زیبایی‌شناختی و از سوی دیگر به بررسی غایتمندی در طبیعت می‌پردازد. به ادعای کانت این نقد بناست تا شکاف میان دو نقد نخست، یعنی طبیعت و آزادی را پُر کند. پس از به دست دادن تبیینی مختصر از نقد سوم کانت، نوبت به نخستین جانشین وی، یوهان فیشته خواهد رسید. فیشته رسالت خود را در کامل کردن فلسفه‌ی کانت و تبدیل آن به یک سیستم واحد می‌دید و در نتیجه با انتقاد از برخی اسطوره‌های کانتی (مانند شیء‌فی‌نفسه، حصر مقولات و غیره) و تاکید بیشتر بر عقل عملی و زیباشناسی بیش از پیش به سوی رمانتیسم سوق پیدا کرد. فیشته «منِ مطلق» را به جای جهانِ مطلق و به تبع آن، عمل را فراتر از شناخت جای داد. این دوره سپس به گام بعدی ایده‌آلیسم آلمانی، یعنی اندیشه‌های دانشجوی مستعد فیشته، فردریش شلینگ خواهد پرداخت. اما شلینگ راهی متفاوت از استادش در پیش گرفت و با بازگشتن به طبیعت، البته به شکلی کاملاً رمانتیک شده، از من اخلاقی مطلق خشک و بی‌روح فیشته دور شد. وی کوشید تا رمانتیسم را به دل طبیعت بکشاند و نشان دهد که طبیعت نیرویی زنده و ساختاری غایتمند است. ریشه برخی مفاهیم کلیده فلسفه‌ی هگل مانند «سیر تکوین آگاهی» و «روح مطلق» را، البته به شکلی ابتدایی، می‌توان در همین‌جا جست. شلینگ با انتقاد از «منِ مطلق» فیشته‌ای، بار دیگر «امر مطلق» را به دل طبیعت بازگرداند، اما این طبیعت، دیگر طبیعتی چند چهره، واحد و روحانی است که خود را به پیش می‌راند و یک وجه آن سوبژکتیو (ذهنی) و وجه دیگر ابژکتیو (عینی) است. فلسفه نزد شلینگ هم رمانتیک‌تر شد و هم ایده‌آلیستی‌تر. اما دوست و هم‌حجره‌ای شلینگ که تا سال‌ها نامش تحت تاثیر نام و شهرت شلینگ قرار داشت، هگل بود. پایان دوره به فلسفه‌ی هگل جوان، تاثیرات شلینگ بر اندیشه‌های وی و نوشته‌های سیاسی، فلسفی و به ویژه الهیاتی دوران ینا و پیش از آن اختصاص دارد تا راه برای ورود به کتاب پدیدارشناسی روح در ترم آینده گشوده شود.
این دوره‌ در شش جلسه، روزهای یکشنبه ساعت ۱۴ تا ۱۶ برگزار می‌شود. آغاز آن ۲۲ دی‌ماه است. علاقه‌مندان به ثبت‌نام در این دوره‌ی آموزشی تا ۱۵ دی‌ماه فرصت دارند در ساعات اداری به مرکز فرهنگی شهر کتاب واقع در خیابان شهید بهشتی، خیابان شهید احمد قصیر (بخارست)، نبش کوچه‌ی سوم مراجعه کنند و برای کسب اطلاعات بیشتر با شماره‌های ۸۸۷۲۳۳۱۶ و ۸۸۷۱۷۴۵۸ تماس بگیرند.