رییس دانشگاه رم: برای گسترش فرهنگ دانشگاهی باید از ایران الگو برداشت

رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران -رم : در آغاز این جلسه، Roberto Cherubini؛ نماینده بخش روابط بین الملل DIAP که مدیریت جلسه را بر عهده داشت، ضمن خوشامدگویی به حضار و ارائه‌ی اطلاعات اجمالی در خصوص کتاب «ایران شهر‌ها مسیر‌ها کاروانسرا‌ها» و مؤلفین آن؛ به همراه تشریح عملکرد کارگاه آموزشی مشترکی که به تألیف این اثر انجامیده است؛ برنامه‌ی جلسه و مهمانان ویژه آن را معرفی نمود.
نخستین سخنران این جلسه، پروفسور Biaggini؛ معاون دانشگاه Sapienza شهر رم، ضمن اشاره به روابط پایدار و همه جانبه‌ی ج. ا. ایران و ایتالیا؛ به ویژه در عرصه دانشگاهی و بالاخص در دانشگاه Sapienza شهر رم و دانشکده معماری این دانشگاه، چنین روابطی را حائز اهمیت ارزیابی نمود و خاطر نشان ساخت: «روند این همکاری‌ها که مرهون توافق نامه‌های بین دانشگاهیمان می‌باشد، می‌تواند توسعه بیشتری یابد». وی گفت: در طول سالهای گذشته چندین تفاهم نامه با دانشگاههای ایرانی به امضا رسانده‌ایم و اخیرا هم در نشستی با حضور رایزنان فرهنگی ایران و ایتالیا مروری بر این اسناد داشتیم که امیدواریم آن‌ها را فعال‌تر نمائیم. وی تعاملات دانشگاهی و علمی با ایران را بسیار سازنده دانست و ابراز امیدواری نمود که در مرحله جدیدی از روابط بین دو کشور شاهد افزایش همکاریهای علمی و پژوهشی بین ایران و ایتالیا باشیم.

در ادامه، خانم پروفسور Anna Maria Giovenale؛ رئیس دانشکده‌ی معماری دانشگاهsapienza شهر رم نیز طی سخنانی ضمن خوشامدگویی به حضار و ابلاغ سلام همکاران خود در دانشکده معماری دانشگاه Sapienza شهر رم، انتشار کتاب حاضر را محصول توافق نامه‌ی همکاری‌های بین دانشگاهی و فراهم گردیدن بستره‌ی لازم برای انجام تحقیقاتی از این دست ارزیابی نمود و به معرفی اجمالی روند تحقیق؛ کارگاه آموزشی و تألیف کتاب «ایران شهر‌ها مسیر‌ها کاروانسرا‌ها» پرداخت. وی در خاتمه‌ی سخنان خود با اشاره به شمار بالای دانشجویان ایرانی شاغل به تحصیل در دانشکده‌ی معماری دانشگاه Sapienza شهر رم و اهمیت معماری ایرانی، ابراز امیدواری نمود که چنین همکاری‌های بین دانشگاهی‌ای بتواند در خدمت صلح و تعمیق دوستی بین دو کشور باشد.
سخنران بعدی این همایش، قربانعلی پورمرجان؛ رایزن فرهنگی ج. ا. ایران در ایتالیا بود که در سخنانی گفت: مایه خوشحالی است که یک اثر علمی در موضوع کاروانسرا‌های ایرانی به عنوان نمادی از فرهنگ و تمدن دیرینه ایرانی، توانست اهالی فرهنگ و اندیشه را از دو حوزه تمدنی ایران و ایتالیا دور هم جمع نماید و از این بابت از حضور رئیس دانشگاه ساپینزا، دانشگاه سوره، مشاور وزیر علوم، تحقیقات و فن آوری و همه اساتید حاضر سپاسگزاری می‌کنم. واقعیت این است که دانشگاه ساپینزا در طول سالهای گذشته ارتباط بسیار تنگاتنگی با موسسات علمی ایرانی داشته که نمونه بارز ان ارتباط علمی آن با دانشگاه سوره است که امسال وارد دهمین سال خود شده و چندین کارگاه آموزشی مشترک را با همدیگر برگزار نموده‌اند. ما در این دانشگاه بیش از ۳۰۰ دانشجوی ایرانی داریم که جزء دانشجویان خوب ایرانی در ایتالیا محسوب می‌شوند. کرسی زبان فارسی دانشگاه ساپینزا هم از ۵ کرسی فعال زبان فارسی در ایتالیا محسوب می‌شود و امسال وزارت علوم و تحقیقات ایران هم برای اعزام استاد زبان فارسی جهت تدریس در این دانشگاه اعلام آمادگی نموده است.
رایزنی فرهنگی سفارت ج. ا. ایران در امور تحقیقاتی و پژوهشی هم با این دانشگاه همکاری نزدیکی دارد که چاپ مشترک کتاب کاروانسرا‌ها نمونه بارز آن است که امروز همه ما را دور هم جمع کرده است. کاروانسرا‌ها در گوشه و کنار ایران از دیرباز با معماری، نقشه و تنوع سبکهای هنری بکار رفته در آن حکایت از اهداف تمدنی و صلح آمیز خاصی داشت که قدمت ساخت آن‌ها به دوره هخامنشیان باز می‌گردد و بصورت تاریخی در دوره‌های اشکانی و ساسانی هم ادامه داشته و در دوره اسلامی از حیث تنوع سبک و نقشه به اوج شکوفائی رسیدند و در هر دوره‌ای عوامل متعدد امنیتی، اقتصادی و مذهبی در ساختار این کاروانسرا‌ها نقش داشته و بر اساس محیط جغرافیائی و فن آوریهای عصر خود و با استعانت از تجارب و خلاقیتهای هنری معماران ایرانی شکل گرفتند و ما امروزه در کتب علمی و تاریخی، در توصیف انواع این کاروانسرا‌ها به بیش از ۵ نوع از این بناهای ویژه برخورد می‌کنیم. این بنا‌ها در عصر صفوی با انقلابی از طرح و سبک خود مواجه شد و اشکال جدیدی بر آن‌ها اضافه گردید و این امر در دوره‌های زندیه، افشاریه و قاجاریه هم ادامه پیدا کرد.
کاروانسرا‌ها علاوه بر اینکه در طول تاریخ نشانگانی از شبکه‌های ارتباطی ملی و بین المللی به لحاظ تجاری و فرهنگی بوده و حاوی و حامی صلح و دوستی بین اقوام و ملل بوده و در تبادل فرهنگی و تمدنی نقش کلیدی را ایفا کرده است تا جائیکه کاروانسرا‌ها به عنوان نمادی از فرهنگ مسالمت جوی حاکم بر تمدن ایرانی اسلامی تبدیل شده است و به همین خاطر است که به عنوان بخشی از میراث فرهنگی ملی و بین المللی ایرانیان به ثبت رسیده است و امروزه اگرچه ساخت این نما‌ها و نماد‌ها متوقف شده است ولی ایده‌های اصلی موجود در کاروانسرا‌ها در محافل علمی مورد بررسی قرار می‌گیرد تا بلکه این بازروائی آثار تمدن ایرانی اسلامی بتواند هم در معرفی معماری خاص ایرانی و هم در استحکام مناسبات بین المللی و مراودات دوسویه و چند سویه موثر افتد.
اقدام اساتید ارزشمندی از ایتالیا و ایران در تدوین چنین اثری در معرفی کاروانسراهای ایرانی خدمت بزرگی برای ترویج اندیشه صلح و معماری ویزه‌ای است که در این بنا‌ها موجود بوده و به عنو. ان میراث بشری بایستی مورد توجه قرار بگیرد و رایزنی فرهنگی سفارت ج. ا. ایران افتخار دارد که توانست با حداقل بضاعت خود کمکی به چاپ این اثر ماندگار بکند و از همینجا ضمن قدردانی از اساتید دانشگاه ساپینزا، برای مشارکت در پروژه‌های تحقیقاتی و علمی مشترک در آینده نیز اعلام آمادگی می‌کند.
با اتمام سخنان رایزن فرهنگی ج. ا. ایران در ایتالیا، Nicola Pedde؛ رئیس مؤسسه‌ی مطالعات بین الملل رم (IGS) طی سخنانی با اشاره به اینکه نخستین تصویر رسانه‌ای از ایران در قرن اخیر، بیشتر به ایران پیش از انقلاب اسلامی راجع بوده است؛ گزارشی از تصویر رسانه‌های ایتالیایی از ایران در جریان انقلاب اسلامی ارائه نمود و بیان داشت: «تصویر ج. ا. ایران در اذهان عمومی ایتالیایی‌ها، عمدتاً بر تصویر ایران انقلابی سال‌های ۷۹-۱۹۷۸ م. متوقف گردیده است؛ این در حالی است که در طول این سال‌ها، تحولات بسیاری در ج. ا. ایران رخ داده و این کشور در حال حاضر، مطلقاً کشور دیگری است». وی در ادامه‌ی سخنان خود با تحلیل نسل‌های بعد از انقلاب در ایران، ایران را کشوری جوان با انرژی انتقادی معرفی نمود که خواست سیاسی شهروندان آن، در قالب انتخاب رئیس جمهور فعلی ج. ا. ایران تجلی یافته و با این انتخاب فضایی ایجاد گردیده که در آن امید به گسترش روابط ج. ا. ایران با دیگر کشور‌ها افزایش یافته است.
آقای پروفسور پده که مطالعات زیادی بر روی ایران انجام داده است، جامعه ایران را یک جامعه جوانگرا معرفی نمود که بدون در نظر گرفتن آن، تحلیلهای ما عوامانه بوده و نتیجه درستی نخواهد داشت. وی تمدن ایران را الهام بخش افسانه‌ای برای دنیا دانست که همه تمدنهای انسانی به نوعی از آن بهره‌مند بوده‌اند. این استاد دانشگاه شادابی را در جامعه ایران یک امر واقعی دانست که نشان از پویایی در ایران است.
سخنران بعدی این جلسه، Piero Ostilio Rossi؛ رئیس دپارتمان معماری طرح دانشکده معماری دانشگاه Sapienza شهر رم بود که ضمن ارائه‌ی تاریخچه‌ی مختصری از دپارتمان مذکور و مطالعات معماری ایرانی در آن، گزارشی از عملکرد کارگاه آموزشی‌ای که به تألیف کتاب «ایران شهر‌ها مسیر‌ها کاروانسرا‌ها» انجامیده، ارائه نمود و با تحلیل ساختار این کتاب و پیشنهاد مطالعه آن به حضار، از همکاران این طرح تحقیقاتی تشکر نمود.
در ادامه Eugenio Gaudio؛ رئیس دانشگاه Sapienza شهر رم نیز ضمن خوشامدگویی به حضار و قدردانی از همکاران ایرانی و ایتالیایی این طرح پژوهشی، با اشاره به سفر اخیر خود در معیت Giannini؛ وزیر آموزش دانشگاه و تحقیقات ایتالیا به ج. ا. ایران؛ این سفر و عملکرد حوزه‌ی آموزش در ج. ا. ایران را بسیار مثبت ارزیابی نمودو گفت: در این سفر مبحثات خوبی بین طرفین صورت گرفت و امیدواریم برخی از مشکلاتی که در حوزه مدارک پزشکی وجود دارد برطرف شود و همه مدارک صادره در دانشگاههای دو طرف از سوی طرفین مورد ارزیابی قرار بگیرد و این امر با دید مثبت از سوی ایتالیا و ایران مورد بررسی قرار می‌گیرد.
 وی در ادامه‌ی سخنان خود با اشاره به نقش Mogherini؛ نماینده‌ی ارشد ایتالیایی سیاست خارجی و امنیتی اتحادیه اروپا در توافقات هسته‌ای اخیر با ج. ا. ایران، بهره وری طرفین ایرانی و ایتالیایی از این فضای جدید را در جهت گسترش همه جانبه‌ی روابط فی ما بین پیشنهاد نمود. Gaudio در ادامه سخنان خود با اشاره به اینکه ایتالیا سال‌ها مهم‌ترین شریک و طرف تجاری ج. ا. ایران در اروپا بوده است، گفت: همه این عوامل و سوابق مثبت روابط دو جانبه باعث شده است که آقای دکتر روحانی هم اولین سفر اروپائی خود را از ایتالیا آغاز نماید که بسی جای خرسندی است. وی ضمن ارائه‌ی تاریخچه‌ی مختصری از مناسبات همه جانبه‌ی دو کشور، خواست دانشگاه متبوع خود در خصوص گسترش حداکثری مناسبات و همکاری‌ها با دانشگاه‌های ج. ا. ایران بر مبنای اطمینان و احترام متقابل را اعلان نمود. وی در خاتمه‌ی سخنان خود، با تأکید بر رشد شمار دانشجویان ایرانی شاغل به تحصیل در دانشگاه Sapienza شهر رم و تشریح فعالیت کارگروه‌های متصدی گسترش همکاری‌های بین دانشگاهی ایران و ایتالیا، مصادیقی از این همکاری‌ها؛ نظیر طرح تحقیقاتی‌ای که منجر به تألیف کتاب «ایران شهر‌ها مسیر‌ها کاروانسرا‌ها» گردیده است را برشمرد و از همکاران این طرح؛ به ویزه مشارکت رایزنی فرهنگی ج. ا. ایران در ایتالیا در تصحیح و انتشار این کتاب قدردانی نمود.
آقای پروفسور گوادیو ایران را به عنوان یک کشور پیشرو در حوزه علمی معرفی کرد که بیش از ۴۵۰۰۰۰۰ هزار نفر در موسسات علمی آن تحصیل می‌کنند و بیش از نصف این تعداد متعلق به خانم‌ها است در حالیکه کل دانشجویان ایتالیا از ۱۵۰۰۰۰۰ نفر تجاوز نمی‌کند و این امر نشان از پویائی، جوانی و فعال بودن جامعه ایرانی است و موسسات علمی ایتالیا و ایران بایستی بیش از پیش در تعامل مثبت و فعال با همدیگر باشند.
رئیس دانشگاه Sapienza شهر رم در پایان سخنان خود، یادمان‌هایی را به دو مه‌مان ایرانی حاضر در این جلسه: عبدالحسین فریدون (مشاور وزیر و مدیر حوزه‌ی معاونت وزارت علوم تحقیقات و فناوری ج. ا. ایران)؛ محمد روشن (رئیس دانشگاه سوره تهران) اهداء نمود.
سخنران بعدی این جلسه، محمد روشن؛ رئیس دانشکاه سوره‌ی تهران بود که با سپاس از میزبانی دانشگاه Sapienza شهر رم و قدردانی از همکاری این دانشگاه با دانشگاه‌های ج. ا. ایران در دوره‌ی تحریم‌ها، امضاء سند اخیر همکاری‌های فرهنگی دو کشور و توافق نامه‌های بین دانشگاهی را فضای مساعدی برای گسترش این همکاری‌ها ارزیابی نمود. وی در ادامه‌ی سخنان خود با ذکر مصادیقی از این همکاری‌ها؛ نظیر برپایی کارگاه آموزشی مقطع برداری بریانک تهران؛ یا برپایی همایش‌های مشترک؛ و فراهم سازی امکان تحصیلات تکمیلی اعضاء هیأت علمی دانشگاه‌های ج. ا. ایران در رشته‌ی معماری دانشگاه Sapienza شهر رم، طرح تحقیقاتی و کارگاه آموزشی منجر به انتشار کتاب «ایران شهر‌ها مسیر‌ها کاروانسرا‌ها» را یکی از مفید‌ترین همکاری‌های از این دست ارزیابی نمود و نسبت به استمرار چنین همکاری‌هایی اعلان آمادگی و ابراز امیدواری نمود. وی اضافه کرد از زمان امضای توافق بین دانشگاه سوره و دانشگاه ساپینزا ده سال می‌گذرد.
در ادامه Alessandro Viscogliosi؛ رئیس دپارتمان DSDRA دانشکده‌ی معماری دانشگاه Sapienza شهر رم نیز با اشاره به تاریخچه‌ی مناسبات ایران در شرق و یونان در غرب دنیای باستان، به تشریح روند جایگزینی صلح با جنگ در جریان شناخت متقابل ایران و غرب پرداخت و با تحلیل قالب و کارکرد کاوانسرا‌ها در ایران، این ساختار مرکب را در نسبت با شبکه‌ی باغ‌ها؛ قنات‌ها و... در معماری پایدار فلات قاره‌ی ایران تشریح نمود و توصیه‌های راهبردی‌ای در خصوص توسعه‌ی گردشگری در ج. ا. ایران با بهره وری از این شبکه ارائه نمود.
سخنان پایانی و جمع بندی این جلسه به Alessandra De Cesaris یکی از مؤلفین این کتاب واگذار گردید که ضمن معرفی اجمالی طرح تحقیق؛ کارگاه آموزشی و ساختار کتاب، همکاران ایرانی و ایتالیایی خود در این خصوص را معرفی و از همه آن‌ها بالاخص رایزنی فرهنگی ج. ا. ایران در رم قدردانی نمود.
پایان بخش این جلسه، پرسش و پاسخ‌هایی بود که عمدتاً بر ساختار شبکه‌ی آب رسانی سنتی و قنات‌های کویری ایران متمرکز بود.
شایان ذکر است که طرح تحقیق و کارگاه آموزشی‌ای که به تألیف کتاب فارسی - ایتالیایی «ایران شهر‌ها مسیر‌ها کاروانسرا‌ها» توسط حسن اصانلو؛ Alessandra De Cesaris و Luca Valeria Ferretti انجامید، محصول همکاری دانشکده‌ی معماری دانشگاه‌های علاء الدوله سمنانی گرمسار و Sapienza شهر رم؛ به همراه دانشگاه سوره تهران بود و رایزنی فرهنگی ج. ا. ایران در ایتالیا نیز در تصحیح متون فارسی و انتشار این کتاب؛ به همراه برگزاری جلسات رونمایی آن در موزه‌ی هنرهای شرقی و دانشگاه Sapienza شهر رم مشارکت داشت.