شنبه، ۳ آذر ۱۴۰۳
«نامه‌ی روشن» جشن‌نامه‌ی استاد محمد روشن است که به‌کوشش احمد اداره‌چی گیلانی و طهمورث ساجدی منتشر شده است. این جشن‌نامه به‌مناسبت هشتاد سالگی محمد روشن چاپ شده است.
محمد روشن ۲۱ آذر ۱۳۱۲ خورشیدی در رشت به دنیا آمده است. بخشی از کتاب‌های او عبارت است از: تفسیر سوره‌ی یوسف «الستین الجامع للطائیف البساتین»، املای احمد بن محمد زید طوسی؛ جنگنامه‌ی حضرت سیدجلال‌الدین اشرف؛ لمعه السراج لحضره التاج «بختیارنامه»؛ منشآت خاقانی، افضل‌الدین بدیل خاقانی؛ بخشی از تفسیر کهن، از مؤلفی ناشناخته؛ مشروطه‌ی گیلان از یادداشت‌های رابینو؛ فهرست نسخه‌های خطی کتابخانه‌ی عمومی رشت؛ داستان فرود از شاهنامه‌ی فردوسی؛ مرزبان‌نامه، سعدالدین وراوینی؛ شرف‌النبی، ابوسعید واعظ خرگوشی؛ ترجمه‌ی کلیله و دمنه، داستان‌های بیدپای، محمدبن عبدالله بخاری؛ شرح‌التعرف لمذهب التصوف، مستمعلی بخاری؛ تاریخ طبری، گردانیده‌ی منسوب به بلعمی؛ جامع‌التواریخ رشیدی؛ سلامان و ابسال، نورالدین عبدالرحمان جامی؛ شاهنامه‌ی فردوسی؛ تاریخنامهی طبری؛ منطق‌الطیر، ابوحامد فریدالدین محمد عطار نیشابوری؛ حدیقه‌الحقیقه، ابوالمجد مجدود آدم سنایی؛ ویس و رامین، فخرالدین اسعد گرگانی.
فهرست مطالب چاپ شده در جشن‌نامه به شرح زیر است: کارنامه‌ی روشن؛ ستاره‌ی روشن، نوشته‌ی احمد اداره‌چی گیلانی؛ شعر، منوچهر هدایتی؛ کتابچه‌ی راه گیلان و مخارج آن، سیدعلی آل‌داوود؛ تأثیر پهلوی اشکانی بر فارسی، محسن ابوالقاسمی؛ داد و دهش ادبی ایران و هند و نمود آن در عرفات العاشقین، اکبر ایرانی؛ شاه قاسم انوار و زبان گیلکی، احمد اداره‌چی گیلانی؛ بررسی و تحلیل رابطه‌ی خاقانی با رشیدالدین وطواط، محمد بهنام‌فر و حسین کهنسال؛ میرزاموسی‌خان منجم لنگرودی، افشین پرتو؛ گزارش یک افسر فرانسوی در مأموریت به گیلان، محمدتقی پوراحمد جکتاجی؛ زلال چشمه‌ی روشن، ابوالقاسم جلیل‌پور؛ شرح رساله‌ی مونس العشاق سهروردی، محمدرضا راشد محصل؛ جنبش علی‌بن فضل قرمطی در یمن، رضا رضازاده‌ی لنگرودی؛ بررسی و تحلیل پنج کتابشناسی ایران، طهمورث ساجدی؛ دیدرو و عصر روشنگری، احمد سمیعی؛ مروری بر احوال خاندان مولانا در خراسان، مهدی سیدی؛ شاهنامه‌ی نواب عالی، جعفر شجاع کیهانی؛ سعدی در بالکان و معرفی دست‌نوشته‌ای از شرح گلستان سعدی، احسان شفیقی؛ تأملی به نامه‌ی روشن، میرشمس شکوهی راد؛ تصویرهای بریده‌بریده، فرامرز طالبی؛ دیروز و امروز دانشکده‌ی ادبیات، فرهاد طاهری؛ زندگی خوب است، احمد علیدوست؛ حق با کدام طرف است: نشریه یا نویسند؟ مجدالدین کیوانی؛ کارهای علمی با برنامه‌های علمی، عبدالکریم گلشنی؛ آریایی خوب، آریایی بد؛ محمود متقالچی؛ شاعر تبعیدی، محمد محمدی بندری لنگرودی؛ یادی از خاطره‌ای خوشایند و دلچسب و مؤثر، رحمت موسوی گیلانی؛ مردآویج زیاری، سیروس مهدوی؛ یاد یاران از دیار دور، احمد مهدوی دامغانی؛ ناموری از گیلان و برای همه‌ی ایران، فریدون نوزاد؛ آب دریا را اگر نتوان کشید، رضا نوزاد؛ استاد روشن و تصحیح تاریخنامهی طبری، محمود نیکویه؛ اخوان، شاعر اسطوره‌ی شکست، محمدکاظم یوسف‌پور و حسین فدایی؛ شعر، جعفر بخش‌زاد محمودی؛ شعر، رحمت موسوی؛ اثرشناسی استاد محمد روشن، بهنام رمضانی‌نژاد. در انتهای کتاب هم آلبوم تصاویر ضمیمه شده است.
سیدعلی آل‌داود در بخشی از یادداشت‌اش می‌نویسد: «محمد روشن یکی از مصححان برگزیده و پرکار متون ادبی و تاریخی زبان فارسی است؛ شاید در مدت چهال پنجاه سال اخیر کمتر کسی به اندازه‌ی ایشان نسخه‌های نادر و کمیاب و نفیس و یا آثار پردستنویس اما دشوار را تصحیح کرده و انتشار داده باشد. آثاری که هر کدام اهمیت خاص خود را دارد و بر غنای زبان و ادب فارسی افزوده است» (ص ۳۱).
فریدون نوزاد نوشته است: «محمد از جوانی آن‌چنان به کتاب و کتاب‌خوانی مهر و شوق یافت که باورکردنی نبود و از این روی به خواسته و اصرار اندیشمندان سالمند گیلان در هیئت‌مدیره‌ی کتابخانه‌ی ملی رشت پای گشود و بی‌درنگ برآن شد فهرست جامع و قابل استفاده‌ای از مخطوطات این مؤسسه‌ی مردمی تنظیم و به اختیار صاحبنظران پژوهنده قرار دهد. به درستی نمی‌توانم بگویم که ضمن انجام چنین کار ارزنده‌ای و یا پیش از آن به نسخه‌ای خوانا و کامل از تفسیر سوره‌ی یوسف در آنجا دست یافت، نسخه‌ای که او و دیگر افاضل می‌انگاشتند منحصربه‌فرد است (ص ۳۹۰).
در پشت جلد کتاب آمده است: در ذهن و بر زبان مردمان یک سرزمین ماندن، نه کار هرکسی است؛ شخصیتی والا می‌خواهد و کارنامه‌ای پربار و استاد محمد روشن نماد برجسته‌ی این دو خصیصه است. بزرگ‌مردی که سال‌های گرانبار عمر را به پژوهش و تصحیح و مداقه در ادبیات و تاریخ و فرهنگ ایران‌زمین گذراند و ده‌ها متن ماندگار پیراسته از خود به یادگار نهاد تا همچون اساتید سلف خویش، بیش از پیش بر غنای فرهنگ و ادب این سرزمین بیافزاید.
نامه‌ی روشن را نشر فرهنگ ایلیا در قطع وزیری، با جلد سخت، ۴۴۸ صفحه و به قیمت ۳۰ هزار تومان منتشر کرده است.
نشانی: تهران، خیابان شهید بهشتی، خیابان شهید احمدقصیر (بخارست)، نبش کوچه‌ی سوم، پلاک ۸
تلفن: ۸۸۷۲۳۳۱۶ - ۸۸۷۱۷۴۵۸
دورنگار: ۸۸۷۱۹۲۳۲
تمام محتوای این سایت تحت مجوز بین‌المللی «کریتیو کامنز ۴» منتشر می‌شود.
