«دریا دریا زندگی» تلاطم‌های جاری در زندگی

هنرآنلاین: این رمان درباره زندگی پرفرازونشیب شخصیتی به نام سرهنگ است. اتفاقاتی باعث می‌شود سرنوشت او سیر عرش تا فرش را طی کند.

در محافل ادبی چین درباره شخصیت سرهنگ سخنان زیادی مطرح شده است برخی او را نماد یک قهرمان در جامعه سنتی چین دانستند که جامعه هم به او و افتخاراتش نیاز دارد و هم چشم دیدن سرهنگ را ندارد. عده‌ای این رمان را به دلیل نقش پررنگ سرهنگ و همدردی راوی با او از جنس داستان‌های قهرمان‌محور دانستند. برخی معتقدند سرهنگ چهره تکامل‌یافته قهرمانی است که پیش از این در داستان‌های جاسوسی مای جیا ظهور می‌کرد و عمدتا دچار سرنوشتی تراژیک می‌شد.

مای جیا روایت کرده تصویری از دوران کودکی جرقه اولیه نگارش «دریا دریا زندگی» را در ذهنش به وجود آورده است. زمانی که در میانه بازی با دوستانش در روستایی با صحنه‌ای مواجه می‌شود که در آن پیرمردی در گوشه‌ای از خیابان مشغول حمل سطل‌های مدفوع بوده و تاثیر این تصویر در ذهن او در زمان خردسالی ماندگار می‌شود. یکی از همبازی‌هایش می‌گوید: او را این‌طوری نبینید او زمانی جنگنجوی بی‌نظیری بوده است.

به گفته مترجم کتاب، بسیاری از تصاویر ترسیم شده در این رمان از مناظر تا اخلاقیات و مناسبات اجتماعی آدم‌ها، عادات و روسم و حتی فحش‌ها و ضرب‌المثل‌ها، همگی تصاویری حقیقی از ایام کودکی نویسنده و انعکاسی از جامعه روستایی و سنتی چین قرن گذشته است.

عنوان کتاب به زبان چینی دقیقا ترکیب سه نویسه «دریا»،  «دریا» و «زندگی» است، که در ضرب‌المثلی در گویش جنوبی چین تلاطم‌های جاری در زندگی انسان به تلاطم‌های دریا تشبیه شده است.

با این که بیشتر از دو سه سال از انتشار این رمان در چین نمی‌گذرد چندین مقاله پژوهشی، شخصیت‌شناسی نویسنده و شخصیت‌های داستان منتشر شده است. همچنین دو جایزه ادبی مهم چین، جایزه «نویسنده برجسته سال از جشنواره ادبی جنوب چین در سال ۲۰۲۰» و جایزه «بهترین داستان بلند چینی در چهارمین دوره جایزه ادبی شی نای ان» (عنوان نویسنده شهیر چینی) به این رمان تعلق گرفته است. مای جیا نویسنده معاصر و معروف چینی را با رمان‌های پلیسی و عمدتا جاسوسی می‌شناسند. رمان «کشف رمز» او به بیش از ۲۰ زبان ترجمه شده است.

در صفحه ۵۰۲ این رمان می‌خوانیم: «همین دفعه بود که پیش از ترک روستا چیزی را به آی جیائو خو سپردم، این‌که از این پس کوربچه هر وقت به سوپرمارکت آمد، بگذارد به حساب من هر چه خواست بخورد. آی جیائو خو گفت که پس با این اوصاف باید دو صورتحساب بپردازم، از چیزی که به کوربچه می‌رسد او هم باید سهمی داشته باشد. من هم قبول کردم، و او گفت که معلوم است پول خوبی به جیب زده‌ام. من از او پرسیدم به‌نظرش این پول خوب چقدر است، او گفت مجموع درآمد سرراهی طی یک سال به میلیون یوآن می‌رسد و این یعنی پول خوب. من گفتم به اندازه او پول ندارم، و نیازی هم به آن ندارم. حرفی که می‌زدم راست بود، آن زمان من در طول یک سال صدهزار یوآن جمع می‌کردم، اما از نظر من همین مقدار برایم کفایت می‌کرد. مقایسه‌ایی که آدم‌ها با همدیگر انجام می‌دهند کفر آدم را درمی‌آورد، من با کسی قابل مقایسه نیستم، و مرا فقط با خودم می‌شود مقایسه کرد. در روزنامه نوشته شده بود که خوشبختی چیزی است که جانت را پرورش می‌دهد، نه چشم دیگران را».

کتاب «دریا دریا زندگی» نوشته مای جیا با ترجمه حامد وفایی در ۵۳۶ صفحه، شمارگان ۱۱۰۰ نسخه با قیمت ۱۹۵ هزار تومان به‌تازگی در انتشارات ققنوس منتشر شده است. یادداشت اختصاصی مای جیای برای ترجمه فارسی و مقدمه مترجم ضمیمه اثرست.