چادر سبز بزرگ
نویسنده: لودمیلا اولیتسکایا
مترجم: مریم انصاری سعید
سال انتشار: ۱۴۰۱ صحافی: سخت تعداد صفحات: ۶۱۶
چادر سبز بزرگ داستان زندگی سه دوست است: یک شاعر، یک نوازندهٔ بااستعداد پیانو و یک عکاس شیفتهٔ ثبت اسرار. این سه که در دههٔ پنجاه میلادی در مسکو با هم آشنا شدهاند، در زمانهای که قهرمانان کشته یا تبعید شدهاند، پا به دوران بزرگسالی میگذارند. در جامعهای غرقِ اختناق، شخصیتهای داستان تلاش میکنند تا با هنر، عشق به ادبیات و کنشگری اجتماعی به نبرد استبداد بروند. در این مسیر، آنها با مأموران امنیتی کاگب برخورد میکنند؛ با سازمانی که آماده است سوءظن و خیانت را در ذهن شهروندان تثبیت کند.
اولیتسکایا به سنت ادبی نویسندگان بزرگ روس پایبند است؛ به سنت داستایفسکی، تالستوی و پاسترناک. او در چادر سبز بزرگ سیاست، شیدایی و ایمان مذهبی را در هم میآمیزد و شکوفایی زندگی فردی را در دل تاریکترین لحظهها جشن میگیرد. اینجا قهرمانهای اصلی و دهها شخصیت فرعی، خردهروایتهای گاه طنزآمیز و گاه هولناک به هم میپیوندند و تصویری میسازند از جامعهای که در شوروی دههٔ پنجاه تا هفتاد به شیوههای گوناگون در پی دوام است. جامعهای که در آغازین جملههای این رمان در تصویری متناقض نقش میبندد: از یکسو آرزوی شنیدن خبر مرگ دیکتاتور را در دل میپروراند و از سوی دیگر، وقتی خبر آن را از رادیو میشنود، از وحشت اشک میریزد.
«لودمیلا اولیتسکایا هنر عجیبی دارد، او از مخالفان و مبارزان با حکومت قهرمان نمیسازد، بلکه نشانمان میدهد که زندگی در این وضعیت تا چه اندازه پر است از دوراهیهای اخلاقی، گاه تسلیمشدن و گاه تن به اعتراف اجباری دادن و مرگ خودخواسته، اما درعینحال هر لحظه از زندگی در سودای رسیدن به آزادی نیز برای قهرمانهایش ارزشمند است.» (آلا لاتینینا، روزنامهنگار و منتقد ادبی)