در دو سه دهه اخیر تشکیل سمینارها و انعقاد مجالس درس و بحث و رونمایی و نقد کتاب رونق داشته است. طبیعی است که وقتی عدد سمینارها زیاد شود، حاصل و نتیجهی همه یکسان نباشد و بعضی بهتر و پرثمرتر و بعضی نیز بیثمر و مایه اتلاف وقت باشد. البته همه برگزارکنندگان چه آنها که کار علمی و فرهنگی مؤثر کرده و چه آنانکه کارشان اثر چندان نداشته است به قصد خدمت به علم و فرهنگ تلاش کردهاند. پس از همه باید تشکر کرد اما کاش توجه میکردیم که اگر حسن نیت در همه کارها لازم است، گاهی کافی نیست. تشکیل یک کنفرانس و سمینار و کلاس درس و .... شرایط و لوازمی دارد. اولاً فراهمکردن مقدمات کار از مدتی پیش باید آغاز شود و ثانیاً مطلب و مسئلهای که در آن مطرح میشود و مورد بحث قرار میگیرد باید مسئله مهمی از مسائل علم و فرهنگ و تفکر باشد که دانشمندان و صاحبنظران با دقت نظر در آن وارد شوند و اگرحلش آسان نیست لااقل اطراف و جوانبش را روشن کنند. ثالثاً وقتی موضوعی برای بحث در نظر گرفته میشود از همان ابتدا باید معلوم باشد شرکتکنندگان چه کسانی هستندنه اینکه مطلبی را برای یک سمینار در نظر بگیرند و بعد به دست و پا بیفتند که کسانی را برای سخنرانی پیدا کنند. سمینارها و مجالسی که نمیدانیم چه مطالبی و توسط چه کسانی در آن مطرح میشود بهتر است برگزار نشود. تشکیل این قبیل سمینارها خدمتی به علم و فرهنگ نیست و چه بسا که مایه تشویش وقت دانشمندان و صاحبنظرانی شود که به اصرار و با اکراه در مجلس شرکت کردهاند.
از سمینارهای بیحاصل یا کماثر حرفی نمیزنم اما یادی بکنیم از سخنرانیها و سمینارها و نقد کتابهای بسیار مفید و مؤثر که در مرکز فرهنگی شهر کتاب برگزار میشود.
مرکز فرهنگی شهر کتاب با همت و تدبیر آقای علیاصغر محمدخانی و با حمایتهای آقای مهندس مهدی فیروزان تاکنون هزاران مجلس برای بحث در ادبیات و فلسفه تطبیقی و تاریخ ادبیات و آثار شاعران و نویسندگان و فیلسوفان بزرگ و نقد کتاب برگزار کرده و دوره درسهایی ترتیب داده است که استادان نامدار تدریس کردهاند. به جرئت میتوان گفت که این مرکز یکی از مراکز مهم و مؤثر فرهنگی و آموزشی کشور است و مستمعان و مخاطبانی دارد که نه برای اخذ مدرک بلکه صرفاً برای فرا گرفتن به آنجا میروند و بعضی از این مخاطبان خود اهل بحث و تحقیقند. میدانید چرا مرکز فرهنگی شهر کتاب در این کار موفق بوده است؟ جهات عمده این موفقیت عبارت است از:
۱. نظر نداشتن به نتیجه و سودی ورای علمآموزی و فرهنگگستری
۲. برنامهداشتن و بر طبق برنامه کار کردن
۳. عشق و علاقه به فرهنگ و معرفت توأم با مدیریت معقول
۴. برخورداری از همت و پشتکار و ثبات قدم در پیشبرد و ادامه کار
۵. دخالت ندادن ملاحظات ایدئولوژیک در طرح مسائل و مباحث
مرکز فرهنگی شهر کتاب علاوه بر برگزاری مجالس درس و سمینارها و بزرگداشتها و مراسم اعطای جوایز علمی، در تهران و در بسیاری از شهرهای آسیا و اروپا مجالسی با شرکت نویسندگان و پژوهندگان برای بحث در ادبیات تطبیقی ترتیب داده و به دیپلماسی فرهنگی کشور مدد رسانده است.
امیدوارم چراغ این خانه همچنان روشن و روشنتر باشد و این خدمت بیمزد و منت ادامه یابد.