فاطمه طالبی:
رک و پوست کنده (احوال ما زنان)
نویسنده: آسیه جوادی
چاپ اول زمستان ۱۳۹۰ / نشر آموت / قیمت: ۴۰۰۰ تومان
«رک و پوست کنده» دربرگیرندهی مجموعه داستانهایی است که احساسات، رفتارها، خلق و خوها، عادات و چالشهای دنیای زنان را به تصویر میکشد و همان طور که از عنوان فرعیاش پیداست (احوال ما زنان) نگارنده در تلاش است تا با نگاهی امروزی دغدغههای زنان را به دور از خط کشیهای دنیای ناتمام دیروز بیان کند. خانم جوادی در این مجموعه کوشیده تا تصویر نزدیکتری نسبت به واقعیت زن ایرانی غیر از آنچه در برخی رمانهای چند دهه پیش توصیف شده ترسیم کند. وی در این کتاب با لحنی شوخطبعانه و بدون نگرشی جانبدارانه به روانشناسی زنان و وابستگیهای آنان پرداخته و حتا گاه بنا به فعلیت زنانگیاش با نگاهی انتقادی نسبت به برخی رفتارهای زنان با آنان همراه و همدل شده است. داستانهای یاداشت گونهی این کتاب به مدت یک سال در ستونی از روزنامهی فرهیختگان منتشر شده بود که آسیه جوادی انگیزه خود از نشر این داستانها را تبیین مقدماتی جدید بر دنیای شخصیتپردازی زنان در فضای داستان نویسی ایران میداند.
«رک و پوست کنده» شامل ۵۴ داستان است که «آزارهای ما زنان»، «بازیهای ما زنان»، «پزهای ما زنان»، «تبعیضهای ما زنان»، «ترسهای ما زنان»، «ترفندهای ما زنان»، «توقعهای ما زنان»، «حسدهای ما زنان»، «غمهای ما زنان»، «کلکهای ما زنان»، «مشکلهای ما زنان»، «یکه تازیهای ما زنان»، «ما زنان» برخی از عناوین آنها هستند.
مردمنگاری آموزش
نویسنده: نعمت الله فاضلی
چاپ اول ۱۳۹۰ / نشر علم / قیمت: ۹۵۰۰ تومان
مردم نگاری به معنای اخص کلمه و در فعلیتی کاملا رادیکال، یکی از انواع مردمنگاری در مفهوم عام آن است که در حین آنکه از اصول و مقدمات بنیادین مردم نگاری بهره میبرد از مبانی زیستنگاری آن نیز استفاده میکند. هدف و ابژهای که در سرانجام چنین فعالیت سوبژکتیوتهای قرار دارد توصیفی قوی و با اصالت در باب پدیده یا تجربهای است که معمولا مقیاس و معیار تحلیل در آن، همانا تجربه بدن- زیسته افراد است که در بستر و مقام خاستگاههای اجتماعی و با نگاهی کلی تبیین میشود. در برخی از مطالعات مردم نگارانه، تجربهای که خود نگارنده در موضوع و سوژهی مطالعاتی و پژوهشیاش برای توصیف و تحلیل دنبال میکند در یک واکاوی کیفی خاستگاه چگونگی به بار نشستن چنین فضایی را بررسی میکند. به عنوان مثال فاضلی در بحث مدرسه روستایی گویی در تلاش است تا مخاطب را متوجه صدایی از درون کرده و با آزاد سازی از قید و بند روش و با تمرکز بر عاطفه، احساس و درک محقق، طرح خود را دنبال کند. نگارنده کوشیده تا در این کتاب مفهوم فرهنگ را هم به مثابهی «شیوه زندگی» و هم در مفهوم «نظامهای دلالت و معنا» به کار گیرد که البته لازم به ذکر است در دیگاه کلاسیک انسانشناختی، توجه کمتری به وجوه متنی و زیباییشناختی فرهنگ میشود و اغلب به جنبه فرهنگ را در جوامعی با مقیاس کوچک بررسی میکند.
«مردمنگاری آموزش» در هفت فصل تنظیم شده که نگارنده در فصل نخست با «رویکردی فرهنگی به آموزش، برنامه درسی و یادگیری» در فصل دوم به مساله «آموزش و پرورش و سیاست در ایران» میپردازد. در فصل سوم به دنبال واکاوی «دیدگاه و بحثی درباره آینده مدرسه در ایران» است. در فصل چهارم به بنیان «معلمی از رویکرد فرهنگی» پرداخته و در فصل پنجم «چالشهای فرهنگی فاوا در آموزش و پرورش» را بررسی میکند. سرانجام در فصل ششم با نگاهی مجمل بر مساله «مردم نگاری رایانه در کلاس درس در ایران» به فصل آخر و بررسی خاستگاه «مردم نگاری تجارب دانش آموزی در مدرسه روستایی در ایران» میرسد.
گردآورندگان: عنایت سمیعی – عباس مخبر
چاپ اول زمستان۱۳۹۰ / نشر آگه / قیمت: ۱۵۰۰۰ تومان
«به یاد دکتر علیمحمد حقشناس» دربرگیرندهی مجموعه مقالاتی است که عنایت سمیعی و عباس مخبر در دو بخش جمع آوری کردهاند. بخش نخست شامل مقالاتی است از خود استاد که در چهار قسمت با عناوین «زبانشناسی و ادبیات»، «پژوهش»، «نقد» و «دل نوشته» تنظیم شده است. در قسمت اول از بخش یکم، «نقش زبان و ادبیات در پیشرفتهای علمی» بررسی شده و دیدگاه استاد حقشناس را از «سه چهرهی یک هنر: نظم، نثر و شعر در ادبیات» بیان میکند. و در قسمت بعدی یاداشتی با عنوان «شعر زبان سعدی و زبان شعر حافظ» در اختیار مخاطبان ادبیات کلاسیک ایران گذاشته شده است. اما در قسمت «نقد» از بخش نخست، یادداشتهایی از استاد درباب وضع ادبیات داستانی در ایران، فرهنگ هزاره در بوتهی نقدهای شیرین و تلخ ارائه شده که قسمت آخر این بخش را برای دوستداران اندیشهی حقشناس جذابتر میکند. سرانجام در قسمت «دل نوشتهها» سمیعی و مخبر با جمع آوری یادداشتهایی با عناوین «حکایت من با تهراتی که بود» و «ما چرا نوبل نبردهایم» به همراه برخی از اشعار استاد مجموعهی درخوری را برای مخاطبان این حوزه فراهم میکنند.
بخش دوم در چهار قسمت تنظیم شده که به یاداشتهایی از یاران و دوستان استاد حقشناس پرداخته است. قسمت اول با عنوان «نقد و نظر» شامل یادداشتهایی از بابک احمدی، نرگس انتخابی، بهاءالدین خرمشاهی، کوروش صفوی و عباس مخبر است. اما در قسمتهای بعدی که با عناوین «جستار»، «ترجمه» و «یادها و خاطرهها» تنظیم شده است یادداشتهایی از ژاله آموزگار، محمدرضا شفیعی کدکنی، مهشید میر فخرایی، غلامحسین امیری و... گردآوری شده است.